Donderdagmiddag 6 oktober stonden de senioren leden allen om 12.00 uur op de hoek van de Lijnbaanstraat / Weg naar Voorst op de bus te wachten. Helaas was die te laat, maar gelukkig was het droog en er werd al druk gepraat.
Toen de bus er éénmaal was zat één ieder er zo in en we vertrokken naar het voormalige eiland Urk in de Noord Oost Polder. Na circa een uur rijden kwamen we aan op het parkeerterrein van de haven van Urk. Toen de eersten uitgestapt waren begon het onmiddellijk te regenen. De koude regendruppels en harde wind joegen hen de bus weer in. Even wachten tot het droog was, daarna een stukje lopen naar het Café waar we koffie en thee met een Koek aangeboden kregen.
Tijdens deze koffiepauze kregen we van een meneer in Klederdracht tekst en uitleg over de klederdracht van de mannen en de vrouwen op Urk. De klederdracht wordt bijna niet meer gedragen, maar de zaterdag voor Pinksteren en twee weken daarvoor dan is er feest op Urk en lopen velen nog in de klederdracht. De klederdracht voor de mannen was vooral een praktisch kledij, tegen weer en wind als men de met de vissersboot de haven verliet. De mannen droegen tijdens het werk dikken en dus warme kleding. Ook droegen ze hun trouwring niet om de vingers. Maar om een doek die om de hals gedragen werd. Dit om veiligheidreden. Namelijk je zou anders met de ring in de visnetten kunnen blijven haken. Ook droegen de mannen vaak een Gouden oorring. Dit was een soort begrafenisverzekering. Namelijk als men schipbreuk leed op zee en men zou alsnog aanspoelen dan kon het goud gebruikt worden om de Visser toch nog een waardige begrafenis te geven.
Na de koffiepauze, waren er twee gidsen die twee groepjes voor een wandeling van 1 1/2 uur door het oude centrum van Urk zouden rondleiden. De overigen die daar niet aan deel konden of wilden nemen, zijn naar het Museum gegaan. Van horen zeggen was ook dat de moeite waard.
Ik ben met de wandeltocht meegegaan. En we kregen van allerlei wetenswaardigheden over Urk te horen. Het begon meteen met de uitleg over de woningen, erg klein en erg kort op elkaar en geen één het zelfde.
Een kleine woonkamer met enkele bedsteden. Een keuken en een WC vaak buiten en zonder riolering in vroeger tijden. Een waterput, die meestal gevuld werd met regenwater. Waarin men een kleine paling in gooide voor het zuiver houden van het water. Want in regenwater was niet geheel zuiver water. En het grondwater was geen zoet water, toen het nog een eiland in de Zuiderzee was en deze zee nog niet was afgesloten door de Afsluitdijk.
De gezinsgrote was in die tijd groot te noemen. 6 á 7 kinderen en meer was normaal. Daarom had men onder de bedstee vaak nog een soort keldertje met luikjes waar ook nog kinderen konden slapen. Daar zou de uitdrukking “Onderdeurtjes” vandaan komen. En de Baby lag op een schap in de bedstee. De bedstee was erg klein. Ook nu nog zijn het vaak grote gezinnen werd verteld door de Gids. De tuinen waren meestal niet meer dan 1,5 tot 2 meter voor de breedte van het huis. Daar zat de man dan vaak de visnetten te maken. De meeste mensen houden zich bezig met vissen, ook nu nog heeft Urk de grootste vissersvloot. Maar helaas kunnen de grote visserboten de sluizen van de Afsluitdijk niet passeren. Daardoor leggen de boten elders aan en wordt de vis met vrachtauto’s naar de visafslag van Urk gebracht.
De straatjes tussen de huizen zijn zeer smal van 1,5 tot 2 meter. En zelfs soms maar 1 meter.
Als toerist zul je daar niet zo gauw inlopen, omdat je denkt dat het privé terrein is. Met de hekjes en de vuilcontainers op die smalle straatjes. Maar nee het zijn gewoon gemeentelijke wegen.
We zijn langs het monument gegaan waar de velen namen van hen staan vermeld die op zee hun leven lieten, of op andere wijze tijdens hun werk om het leven kwamen..
Ook zijn we bij de Vuurtoren langs gelopen. Daar moest je vroeger niet tekort bij wonen. Want toen die vuurkorf nog met hout gestookt werd, gebeurde het vaak dat met de harde wind vonken mee gevoerd werden, en een huis in brand zette. De vuurtoren stond op het hoogste punt van het eiland, zodat die vanaf de Zuiderzee goed te zien was. Maar op het hoogste gedeelte van het eiland wilde men ook graag wonen, om de voeten droog te houden, als er hoog water kwam. Na nog een stukje wandelen en langs en één van de 23 Kerken kwamen, werd ons verteld dat er 18 kerkstromingen waren. En dat in het verleden Urk 100% Katholiek was geweest en nu 100% Christelijk.
Aan het einde van de rondwandeling komen we bij het Museum van Urk en daar zien we ook de anderen groepen. We hadden nog een half uurtje om naar de bus te gaan. Sommigen benutte de tijd om vis te kopen. Helaas was het Paling uitverkocht.
Net voordat de we bij de bus aankwamen begon het nog even flink te regenen.
Toen een ieder weer zijn zitplaats had ingenomen, ving de terugreis aan. Maar voordat we in De Hoven werden afgezet gingen we eerst nog richting Lochem om te gaan eten in het restaurant De Zonnebloem.
Eerst een heerlijke goed gevulde kop soep, en daarna een buffet die regelmatig aangevuld werd. En als laatste nog een lekker toetje. Het was allemaal erg lekker vonden wij.
Een restaurant waar je nog wel eens naar toe kunt gaan.
Om goed half negen begon de chauffeur haast te krijgen om ons naar De Hoven te brengen. Dit vanwege het rijtijdenbesluit, zijn werkdag bleek anders te lang te worden.
Dus na het toetje snel op weg naar De Hoven, maar daar was de Weg naar Voorst nog afgesloten om de nieuwe belijning aan te brengen op het nieuwe asfalt. Na wat telefoontjes en een kort gesprek met de verkeersregelaar mochten we door rijden naar de Lijnbaanstraat. En vandaar heeft een ieder zijn weg naar huis snel gevonden.
Namens de deelnemers van de Seniorenreis wil ik hen die dit georganiseerd hebben bedanken, voor de mooie dag en leuke reis en het lekkere eten.
Bart van den Breemen
Foto’s: